Uzayın Zorlu İzolasyon Koşulları Astronotların Psikolojilerini Nasıl Etkiliyor?

Uzay ve insanlar kuşkusuz, mükemmel uyumlu değildir. Bilim insanları, mikro yerçekimi ve kozmik radyasyon gibi faktörlerin kemiklerimizi ve organlarımızı nasıl etkilediğiyle ilgili olarak, yeni tür sağlık risklerini sürekli olarak keşfediyorlar.

Ancak uzay ortamına uzun süre maruz kalmak sadece bedenlerimiz için zararlı değildir. Peki ya aklımız?

Uzun süreli uzay yolculuğu ve diğer gezegenlere yapılan görevler sırasında aşırı izolasyonun psikolojik etkileri hala büyük bir bilinmeyeni temsil ediyor.

Uzayda başarılı bir şekilde seyahat edecek ve hatta diğer dünyaları kolonileştireceksek, uzun süreler boyunca evden çok çok uzakta kalan insanlara ne olduğu hakkında çok daha fazla şey anlamamız gerekiyor.

Bu tip habitatların bilimsel bir adı var: izole, sınırlı, aşırı (ICE) ortamlar; bilim insanlarının uzayda uzun gezinti koşullarında yaşamanın psikolojik etkilerinin araştırıldığı bir araştırma alanı bile var.

Dünyada bu tür deneylerin yürütüldüğü tüm yerlerden biri özellikle öne çıkıyor.

Houston Üniversitesi'nden psikolog Candice Alfano liderliğindeki bir araştırma ekibi, 2021'de yaptığı açıklamada, "Antarktika, uzay için ideal bir analog olarak kabul edilir, çünkü aşırı ortamı, uzun süreli uzay araştırmaları sırasında mevcut olanları yansıtan çok sayıda stres etkeniyle karakterize edilir. Antarktika kış aylarında küçük ekipler ve sınırlı iletişime ek olarak, ortam çok az duyusal uyarım sunuyor ve uzun süreli karanlık ve sert hava koşulları açık hava etkinliklerini kısıtlıyor. Tahliye imkânsız değilse bile zor," diyor.

Araştırmada Alfano ve ekibi, Antarktika'nın zorlu koşullarının doğal zorluklarından yararlanarak, dokuz aylık çalışma süresi boyunca iki uzak Antarktika araştırma istasyonunda yaşayan ve çalışan personelin psikolojik sağlığını ve gelişimini izledi.

Psikologlar, olumlu adaptasyon (kontrol ve ilham duyguları), zayıf öz-düzenleme (huzursuzluk, dikkatsizlik ve yorgunluk hissi) dâhil olmak üzere duygusal durumları ve zihinsel sağlığı ölçmek için tasarlanmış, Ruh Sağlığı Kontrol Listesi adlı aylık bir kendi kendini raporlama aracı geliştirdiler.

Ek olarak, personelin yaşadığı fiziksel hastalık semptomları izlendi ve derecelendirildi ve kortizol seviyelerini stresin bir biyolojik belirteci olarak değerlendirmek için tükürük örnekleri toplandı.

Sonuç, katılımcıların Antarktika gönderileri boyunca olumlu adaptasyonlarının azaldığını, zayıf öz-düzenleme duygularının ise arttığını gösterdi.

Alfano, "Psikolojik işleyişte önemli değişiklikler gözlemledik, ancak zihinsel sağlığın belirli yönleri için değişim kalıpları farklıydı" dedi. "En belirgin değişiklikler, olumlu duygular için gözlemlendi, öyle ki, katılımcılarda görevin başından sonuna kadar sürekli düşüşler gördük."

Araştırmacılara göre, bu alandaki önceki araştırmaların çoğu, izole, kapalı ve aşırı ortam koşullarının tetiklediği olumsuz duygusal durumlara odaklanmıştı.

Ama aynı anda başka bir sorunu gözden kaçırıyor olabiliriz. Zor şartları olan yerlerde uzun süreli kalışlarda olumlu duyguların azalması, ICE koşullarına neredeyse evrensel bir tepki gibi görünürken, olumsuz duygu seviyelerindeki değişiklikler bireyler arasında daha çeşitliydi.

Bulgular Acta Astronautica'da bildirildi.