Gaia İkinci Kara Deliğini Keşfetti

Gaia BH2 adlı yeni keşfedilen hareketsiz kara delik, kırmızı dev bir yıldızın yörüngesinde dönüyor ve 8,9 güneş kütlesine sahip.

Gaia BH2, Erboğa takımyıldızında yaklaşık 3.800 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır.

Bu kara delik ve Gaia BH1, yoldaş yıldızının hareketi incelenerek keşfedildi.

Gökyüzündeki yıldızların hareketindeki garip bir "yalpalama", çok büyük bir nesnenin yörüngesinde döndüklerini gösterdi. Bu devasa yoldaşlar için çift yıldız sistemleri gibi diğer açıklamalar, herhangi bir ışık yaymıyor gibi göründükleri için göz ardı edildi.

Yıldızların kara deliğe olan uzaklıkları ve yıldızların etraflarındaki yörüngeleri, bilinen diğer kara delik ve yıldız ikili sistemlerinden çok daha uzundur. X-ışını ikili sistemleri olarak adlandırılan bu daha yakın yıldız-kara delik çiftleri, X-ışını ve radyo ışığında çok parlak olma eğilimindedir ve bu nedenle bulunmaları daha kolaydır.

Ancak yeni keşifler, daha geniş ikili sistemlerdeki kara deliklerin daha yaygın olduğunu gösteriyor.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi ve Max-Planck'tan astronom Dr. Kareem El-Badry, "Bu yeni karadelik grubunu zaten bildiklerimizden ayıran şey, yoldaş yıldızlardan geniş ölçüde ayrılmalarıdır" dedi.

Bu kara deliklerin muhtemelen X-ışını ikili sistemlerinden tamamen farklı bir oluşum geçmişi var.

Gaia BH2 ve Gaia BH1, ESA'nın Gaia misyonundan elde edilen veriler kullanılarak keşfedildi.

ESA'nın Gaia proje bilimcisi Dr. Timo Prusti, "Gaia'nın verilerinin doğruluğu bu keşif için çok önemliydi" dedi.

Karadelikler, yoldaş yıldızının etrafında dönerken küçük yalpalaması tespit edilerek bulundu. Başka hiçbir alet bu tür ölçümler yapamaz.

Gaia, hareketin üç yönde doğru ölçümlerini sağladı, ancak yıldızların nasıl uzaklaşıp bize doğru hareket ettiğini daha kesin olarak anlamak için ek radyal hız ölçümlerine ihtiyaç vardı.

Yer tabanlı gözlemevleri bunları yeni bulunan kara delikler için sağladı ve bu, astronomların kara delikleri tespit ettikleri sonucuna varmak için son ipucunu verdi.

Kara delikler genellikle tamamen görünmez değildir. Üzerlerine malzeme düştüğünde, radyo ve X-ışınlarında ışık yayabilir.

Gaia BH2 için, NASA'nın Chandra X-ray Gözlemevi ve yerdeki Güney Afrika MeerKAT radyo teleskopu bu ışığı aradı, ancak herhangi bir sinyal tespit edemediler.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden astronom Dr. Yvette Cendes, "Hiçbir şey tespit etmemiş olsak da, bu bilgi inanılmaz derecede değerli çünkü bize bir kara deliğin etrafındaki ortam hakkında çok şey anlatıyor" dedi.

Gaia BH1 ve Gaia BH2, bilinen tüm kara deliklerin en geniş şekilde ayrılmış yörüngelerine sahiptir.

Bunların aynı zamanda Dünya'ya en yakın bilinen kara delikler olmaları gerçeği, geniş ikili sistemlerde daha birçok benzer kara deliğin keşfedilmeyi beklediğini gösteriyor.

İyi haber şu ki, Gaia hala veri alıyor ve bir sonraki veri sürümü (2025'te), içinde gizemli kara delik arkadaşları olan bu yıldızlardan çok daha fazlasını içerecek.

Bulgular, Kraliyet Astronomi Derneği'nin Aylık Bildirimlerinde yer almaktadır.