Video Oyunları Oynamanın Çocukların IQ'su Üzerinde Beklenmedik Bir Etkisi Olduğu Araştırmayla Ortaya Çıktı

Zihinsel yetilerdeki fark küçük olsa da ve nedensel bir ilişkiyi kanıtlamaya yetmese de dikkat çekici düzeydeydi – ayrıca 2022 tarihli çalışma, genetik farklılıklar ve çocuğun sosyo-ekonomik geçmişi gibi değişkenleri hesaba katma konusunda titiz davrandı

Bu arada, televizyon izlemek ve sosyal medya kullanmak ise zeka üzerinde ne olumlu ne de olumsuz bir etki gösterdi. Bu araştırmanın, genç beyinler için ne kadar ekran süresinin uygun olduğu konusundaki tartışmalarda faydalı olması bekleniyor.

“Hem modern çocukluk dijital medya tarafından şekilleniyor, hem de bu medyanın bilişsel etkileri belirsiz ve yoğun biçimde tartışılıyor,” diye yazıyor Hollanda, Almanya ve İsveç’ten oluşan araştırma ekibi yayımladıkları makalede.

“Genetik veriler içeren çalışmaların, nedensel iddiaları netleştirebileceğini ve genetik yatkınlıkların genellikle hesaba katılmayan etkilerini düzeltebileceğini düşünüyoruz.”

Araştırmacılar, ABD’de yaşayan ve yaşları 9 ya da 10 olan 9.855 çocuğun ekran süresi kayıtlarını inceledi. Çocuklar ortalama olarak günde 2.5 saat televizyon ya da çevrim içi video izlediklerini, 1 saat video oyunu oynadıklarını ve yarım saat internet üzerinden sosyalleştiklerini bildirdi.

Daha sonra bu çocukların 5.000’den fazlasına ait veriler iki yıl sonra yeniden incelendi. Bu süreçte, yaşıtlarına göre daha fazla video oyunu oynadığını belirten çocuklarda, ortalama artışın 2.5 IQ puanı üzerinde bir zeka artışı gözlemlendi.

IQ puanındaki bu artış, çocukların okuduğunu anlama, görsel-mekânsal işlemleme ve hafıza, esnek düşünme ve özdenetim gibi görevlerdeki performanslarına dayanılarak hesaplandı.

Bu çalışmanın yalnızca ABD'deki çocukları kapsadığını ve video oyunu türleri (mobil ya da konsol oyunları) arasında ayrım yapmadığını not etmek önemli; yine de bu araştırma, video oyunları ile IQ arasındaki ilişki hakkında değerli bir içgörü sunuyor – ve zekânın doğuştan sabit bir özellik olmadığı fikrini destekliyor.

“Bulgularımız, ekran süresinin genel olarak çocukların bilişsel yetilerini olumsuz etkilemediğini ve video oyunu oynamanın zekayı gerçekten artırabileceğini destekliyor,” demişti 2022 yılında çalışma yayımlandığında, İsveç’teki Karolinska Enstitüsü’nden nörobilimci Torkel Klingberg.

Araştırmacıların belirttiğine göre, bu konuya dair çocukların video oyunu oynama süresi ile bilişsel yetilerinin gelişimi arasında bir bağ olabileceğini öne süren ilk çalışma değil – ve video oyunlarının başka potansiyel faydaları da var gibi görünüyor.

Çalışmanın arkasındaki ekip, daha önce yapılan araştırmalardaki çelişkili sonuçların; küçük örneklem grupları, farklı çalışma tasarımları ve genetik ya da sosyo-ekonomik etkilerin yeterince dikkate alınmaması gibi nedenlerden kaynaklandığını belirtiyor. Bu çalışma ise bu sınırlamaları en aza indirmeyi amaçladı.

Tüm bunlar, zekânın nasıl geliştiği ve şekillendiği ile ekran süresinin bedenimizi ve alışkanlıklarımızı nasıl etkilediği konularında birçok değişkenin rol oynadığını gösteriyor – dolayısıyla bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.

“Kapsamımızda ekran davranışlarının fiziksel aktivite, uyku, iyi oluş ya da okul performansı üzerindeki etkileri yoktu, bu yüzden bu konular hakkında bir şey söyleyemeyiz,” diyor Klingberg.

“Şimdi diğer çevresel faktörlerin etkilerini ve bu bilişsel etkilerin çocukluk dönemi beyin gelişimiyle nasıl ilişkili olduğunu inceleyeceğiz.”

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.