Uçaklar dik kalkış yapabilir mi?

Boeing uçaklarının en yeni modellerinden 787-9 Dreamliner uçağı Paris Hava Gösterisi için prova yaparken görüntülendi. Normal kalkış yapan uçak birden dikey bir şekilde yükselmeye başlamıştı.

Böyle bir kalkışı normal havaalanlarında göremezsiniz elbette. Dik tırmanış büyük bir hava direnci yaratır, çünkü uçak ileri doğru giderken daha az aerodinamik bir konumdadır. Bu uçağın hızını azaltır ve durma noktasına yaklaştırır.

Peki böyle büyük bir uçak nasıl oluyor da böylesine aşırı bir açıda havada kalabiliyor?

Bunun sırrı kanatların altındaki iki büyük General Electric motorunda yatıyor. Birden fazla motoru olan tüm uçaklar motorların tümünü kullanmadan kalkış yapma gücüne sahip olması gerekir. Yani eğer uçağın iki motoru varsa kalkışı tek motorla, dört motorluysa üç motorla yapabilmelidir.

 

Boeing 787’lerde her iki motorun normal çalışması demek epeyce büyük bir yedek gücün ihtiyaç olduğunda kullanılabilmesi demek. Herhangi bir yolcu ve kargo taşınmıyor olması da ekstra güç sağlamış oluyor.

Paris Hava Gösterisinde insanlar bu türden görüntüleri izlemek için epey para ödüyor.

Askeri uçaklar sesten hızlı uçabilen ve manevra yeteneği yüksek araçlardır. Bu nedenle bu türden dik kalkışları daha rahat yapabilirler.

1950’lerden 80’lere değin kullanımda olan İngiliz Hava Kuvvetlerine bağlı BAC Lightning avcı uçakları bu rahat dik kalkışlarıyla tanınıyordu. Bu uçakları kullanan pilotlar kendilerini rokete binmiş gibi hissettiklerini ifade ediyordu.

Kaynak
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/06/150615_vert_fut_dikey_ucak_kalkisi