JWST Fotoğrafında, Uzaktaki Bir Galaksi Işıltılı Bir Noel Ağacı Süsüne Benziyor
JWST Fotoğrafında, Uzaktaki Bir Galaksi Işıltılı Bir Noel Ağacı Süsüne Benziyor

James Webb Uzay Teleskobu’ndan gelen, 230 milyon ışık yılı uzaklıktaki sarmal bir galaksinin fotoğrafı, Noel ağacı üstüne asılabilecek güzellikte bir süs gibi görünüyor.

Galaksinin pek de çekici olmayan bir adı NGC 7469 olsa da, üzerinde çalışılmak için büyüleyici bir yerdir.

JWST, yıldız oluşumunu, süper kütleli kara deliklerin büyümesini ve galaksilerin yer çekimsel olarak etkileşime girme ve geniş uzay ve zamanda birleşme şeklini anlamak için yaptığı bir araştırmanın parçası olarak NGC 7469'a baktı.

NGC 7469 oldukça özeldir. Oryantasyonunun tuhaflığı sayesinde tüm boyutları boyunca görebildiğimiz zarif, güzel sarmal kollara sahiptir: Galaktik düzlemin düz yüzeyi neredeyse doğrudan bize bakıyor ve bize galaksinin yapısının çarpıcı bir görüntüsünü sunuyor.

Galaksinin ayrıca, özellikle kızılötesi radyasyon söz konusu olduğunda, çok parlak bir merkezi vardır.

Bunun nedeni, tüm galaksinin etrafında döndüğü süper kütleli kara deliğin aktif olmasıdır.

Fotoğraf: NGC 7469'un yeni JWST görüntüsü. (ESA/Webb, NASA & CSA, L. Armus, A. S. Evans)

NGC 7469'un galaktik merkezinden yaklaşık 1.500 ışık yılı uzaklıkta, yıldız patlaması olarak bilinen, şiddetli yıldız oluşum aktivitesi sergileyen başka bir parlak halka var. Galaksiyi çok net görebildiğimiz için, bilim insanları bir yıldız patlaması halkası ile aktif bir galaktik çekirdek arasındaki bağlantıyı daha iyi anlamak için onu inceleyebilirler.

Galaktik çekirdek gibi, yıldız patlaması halkaları da, JWST'nin Evreni olağanüstü ayrıntılarla gördüğü dalga boyu aralığı olan kızılötesinde parlıyor. NGC 7469 gibi galaksilere ilişkin gözlemlerinin, bu süreçlere ve bunların nasıl bağlantılı olduğuna dair benzeri görülmemiş bir bilgi sağlaması bekleniyor.

Bilim insanları şimdiden yeni yıldız oluşumu kümeleri ve tozun galaktik çekirdeğe çok yakın bir yerde yok edildiğine dair doğrudan kanıtlar buldular - bu da aktivitenin etrafındaki galaksiyi etkilediğini gösteriyor.

Ayrıca, oldukça iyonize, dağınık atomik gazın galaktik merkezden saatte yaklaşık 6,4 milyon kilometre hızla çıktığını da buldular.

Fotoğraf: Arp 298'in 2008 Hubble görüntüsü. (NASA, ESA, Hubble Miras Ekibi, ESA/Hubble İşbirliği ve A. Evans)

Başka bir galaksi, JWST'nin görüntüsünün hemen sol alt köşesinde yer alıyor. Bu IC 5283'tür ve NGC 7469 ile kütle çekimsel bir dansa kilitlenmiştir. Toplu olarak, iki gökada Arp 298 olarak bilinir. NGC 7469'un kenarında, IC 5283'e en yakın parlak kırmızı bölgeleri görebilirsiniz; bunun nedeni büyük olasılıkla daha büyük galaksinin daha küçük arkadaşından yıldız oluşturan gazı çekmesidir.

NGC 7469'daki yıldız patlaması ve hatta muhtemelen galaktik çekirdek aktivitesinin, 2 galaksi arasındaki etkileşimin sonucu olduğu düşünülüyor.

Bu yeni görüntünün yüksek çözünürlükteki sürümlerini ESA JWST web sitesinden indirebilirsiniz.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum