İlginç Bir Şekilde, Trappist-1'in Parlamaları Gezegenlerini Yaşam İçin Daha Uygun Hale Getirebilir
Kozmik kapımızın eşiğindeki sevimli küçük yıldız sisteminin büyük bir kusuru var, ancak bu onun gizli süper gücü olabilir mi?

Yıldız parlamaları olmasaydı, TRAPPIST-1 yıldız sistemi yaşam avlamak için mükemmel bir yer gibi görünürdü. Sıcaklıkların sıvı su için uygun olduğu "yaşanabilir bölge"deki üç kayalık gezegenle TRAPPIST-1'in dünyaları, keşfedildikleri günden bu yana astrobiyologları büyüledi. Dünya'dan sadece 39 ışık yılı uzaklıkta, teleskopların yakında bu gezegenleri doğrudan görebilecekleri kadar da yakın.

Ancak tek bir sorun var. Çoğu kırmızı cüce gibi, TRAPPIST-1 de Güneş'tekilere oranla çok daha büyük yıldız parlamalarına yatkındır. TRAPPIST-1 o kadar sönük ki, yaşanabilir bölgesi yıldıza çok yakın, bu da parlamaların gezegenleri verimsizleştirebileceği korkusuna yol açıyor.

Astrophysical Journal Letters'daki bir makale bunu tersine çeviriyor ve bu parlamaların yakın gezegenlerin iç kısımlarını etkileyebileceğine işaret ediyor. Bu, gezegenlerin atmosferlerini yenileyen jeolojik süreçleri sürdürürse, yaşam barındırma şanslarını artırabilir. Yazarlar, etkilerin nasıl dengelendiğini hesaplamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini kabul ediyor, ancak parıltılı yıldızların sistemlerinin üstünü bu kadar hızlı çizmememiz gerektiğini savunuyorlar.

Makale, "Plazma patlamaları ve CME'ler [koronal kütle atımları] ve parlamalarla ilişkili artan UV, ekzosferlerin iyonlaşmasına yol açabilir ve atmosferik erozyonu kolaylaştırabilir." diye belirtiyor. Bu, kapsamlı bir şekilde incelendi ve bu tür etkilerin, Proxima Centauri gibi sık sık parlayan yıldızların çevresinde yaşam olasılığını ortadan kaldırıp kaldırmayacağı konusunda tartışmalar sürüyor.

Galaksideki yaşamın durumunu tahmin etmek için cevaplamamız gereken en büyük sorulardan biri bu. Yaşama ev sahipliği yapmak için şu anda bilinen aday gezegenlerin çoğu, TRAPPIST-1 gibi yıldızların yörüngesinde dönüyor. Bunların hepsi havasız dünyalarsa, yaşam yalnızca çok daha nadir olmakla kalmaz, aynı zamanda bu kadar büyük mesafelerle ayrıldığında, karşılaşma olasılıkları büyük ölçüde azalır.

Bununla birlikte, yazarlar, daha önce hiç kimsenin bunun gibi elektrik akımları parlamalarının gezegenlerde indüklenebileceğini düşünmediğini belirtiyor. Dünya gibi kayalık gezegenlerin yalıtkan dış katmanları vardır, ancak iç kısımları iletkendir. Yazarlar, "Bu nedenle, bir ICME [gezegenler arası CME] tarafından taşınan manyetik enerji, iç kısımda akımları indükler." diyor.

Yazarlar, bu akımlar dağılırken salınan ısı miktarını modelleyerek, bir parlamadan gelen radyasyon her geçtiğinde, elektriğin gezegenlerin içinde makul bileşimlerle akacağı sonucuna varıyorlar.

Ayrıca, bazı çalışmalar güçlü manyetik alanların gezegen atmosferlerini parlamalardan koruyabileceği sonucuna varırken (bu tartışılsa da), makale içsel manyetik alanların daha fazla iç ısınmaya neden olduğu sonucuna varıyor. Güçlü alanların ve düzenli güçlü parlamaların birleşimi, iç gezegenlerin manto sıcaklıklarını 1.000 Kelvin (727 °C) yükseltebilir.

Yazarlar, bunun TRAPPIST-1'in gezegenlerinin yaşlarına rağmen dahili olarak erimiş kalma şanslarını büyük ölçüde artırdığı sonucuna varıyorlar. Gerçekten de, salınan yaklaşık 20 TerraWatt, Dünya'yı sıcak tutan radyonüklitler tarafından üretilen ısıya benzer olacaktır. Ancak bu, Dünya'nınkine benzer güçte alanlara sahip olmalarına bağlıdır; şu anda manyetik alanlara sahip olup olmadıklarını bilmiyoruz.

Bunun gibi ek bir ısı kaynağı, levha tektoniğini ve volkanik patlamaları sürdürerek karbondioksit gibi gazları serbest bırakabilir. Atmosferi bu şekilde yenilemenin, parlama erozyonu kaybını telafi etmek için yeterli olup olmayacağını ve eğer öyleyse hangi koşullar altında olduğunu belirlemek çok daha fazla araştırma gerektirecektir.

Bu şekilde ısıtılan gezegenler, Dünya'dan merak uyandırıcı farklılıklara sahip olabilir. Makale, elektromanyetik ısının çoğunun her gezegenin en üst kısmında dağılacağını ve bunun, çekirdeğe yakın meydana gelen radyoaktif bozunmaya kıyasla gezegen dinamiklerini nasıl değiştireceğini kimsenin bilmediğini belirtiyor.

Makale, The Astrophysical Journal Letters'da açık erişime sahiptir.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum