Çin'in Chang'E-5'i Ay'da Suyu Doğruladı
Çin Ay Görevleri tarafından toplanan örnekler, eski volkanik süreçten gelen ay suyunun önemli kanıtlarını sağladı.

Ay'da su var. Dünyadaki gibi akmıyor, ama yine de orada, kraterlerin derinliklerindeki buzda sürekli karanlıkta veya hidratlı kayalarda hapsolmuş durumda. Bu, uzaydan ve örneklerden görülmüştü ve şimdi Chang'E-5, sadece suyun gerçekten orada olduğunu değil, aynı zamanda kökenini de gösterdi. Çoğunlukla Ay'ın içinden geliyor.

Nature Communications'da bildirilen bulgular, doğal ay suyunun varlığına dair Dünya'da ve Ay'da alınan ilk laboratuvar kanıtıdır. 2020'nin sonlarında Dünya'ya geri gönderilen örnekler, su içeren bir kimyasal reaksiyonun en yaygın sonucu olan hidroksil grubunun (birbirine yapışmış bir oksijen ve hidrojen atomu) varlığını ortaya çıkardı.

Ekip kayanın içinde su damlacıkları bulamadı ancak bu, dumanın ateşe kimyasal eşdeğeri. Chang'E-5, Oceanus Procellarum'da (Fırtınalar Okyanusu) bulunuyordu, ancak bu devasa bazaltik seldeki hidroksil miktarı milyonda sadece 30 parçaydı.

Çin Bilimler Akademisi'nin (NAOC) Ulusal Astronomik Gözlemevlerinden ortak yazar LI Chunlai yaptığı açıklamada, “Dünyada ilk kez, ay örneklerindeki 'su'yun varlığını, şeklini ve miktarını incelemek için ay geri dönüş örneklerinin laboratuvar analiz sonuçları ve yerinde ay yüzeyi araştırmalarından elde edilen spektral veriler birlikte kullanıldı” dedi.

"Sonuçlar, Chang'E-5 iniş bölgesindeki suyun dağıtım özellikleri ve kaynağı sorusunu doğru bir şekilde yanıtlıyor ve uzaktan algılama anket verilerindeki su sinyallerinin yorumlanması ve tahmini için temel bir gerçek sağlıyor."

Ekip ayrıca, Chang'E-5 tarafından Ay'da yapılan örnek toplama ve doğrudan analiz sırasındaki koşulların son derece kuru olduğunu vurguladı. Bölgede neredeyse ay öğle vakti olduğu için zemin sıcaklığı 90°C'nin üzerindeydi.

Ayrıca daha düşük güneş rüzgarı zamanına da denk geliyor. Güneş'ten gelen sürekli parçacık akışı Ay'da sadece Chang'E-5 tarafından değil, aynı zamanda Apollo görevleri sırasında NASA astronotları tarafından toplanan örneklerden de belirlenen bir hidroksil oluşturabilir. Ancak Çin görevi bu kayalardaki suyun, volkanik patlamaların hala uydumuzun yaygın bir özelliği olduğu zamanda, Ay'ın içinden geldiğini tespit edebildi.

LI, Oceanus Procellarum'un karanlık düzlük bazaltındaki Chang'E-5 iniş sahasının bileşimine istinaden, "Bu fazla hidroksil yerlidir, Chang'E-5 ay örneklerinde ay kaynaklı iç suyun varlığını ve suyun geç ay bazaltik magmasının oluşumu ve kristalleşmesinde önemli bir rol oynadığını gösterir" dedi.

"Ay suyunu ve kaynağını araştırarak, sadece Ay'ın kendisinin değil, güneş sisteminin de oluşumu ve evrimi hakkında daha fazla şey öğreniyoruz. Buna ek olarak, ay suyunun gelecekteki ay yerinde insan kaynakları için destek sağlaması bekleniyor.”

Chang'E-6 ve Chang'E-7 gibi gelecekteki görevler, ay yüzeyinin kimyasını en iyi şekilde belirlemek için bu araştırma hattına devam edecek.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

https://www.iflscience.com/chinas-change-5-confirm-water-on-the-moon-and-it-comes-from-the-lunar-interior-64078

 

 

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum