90 Saniyede Bilim – G Kuvveti Nedir?

G Kuvveti, adını kütle çekimi anlamına gelen “gravitational” kelimesinden alır. Bir kütleye belirli bir durumda etki eden hızlanma olarak tanımlanır ve akselerometre ile ölçülür. Daha basit bir ifadeyle, çaycının içerisinde çayların olduğu bir tepsiyi düşürmeden çevirmesi, G kuvveti sayesinde olur. Yani bir cismin herhangi bir yönde, kendisine uygulanan bir kuvvet sayesinde hızlanarak veya yavaşlayarak “ağırlık” değeri üretmesidir diyebiliriz.

Örneğin roler coster’a binerseniz, G kuvvetini çok yakından deneyimlemiş olursunuz. Veya her gün kullandığımız asansörlerde, bulunduğumuz kattan aşağı ya da yukarı hareketlerde vücudumuz bu kuvvete maruz kalır. Pilotlar ve astronotlar, eğitim sırasında 9G kuvvetine kadar deneyimler. Bunun sebebi ise anı basınç değişimlerine karşı pilotu hazırlamaktır.

Bu videoyu izledğiniz sırada vücudunuz 1 G kuvvetine maruz kalır. Bu sizin kendi ağırlığınızdır. Örneğin bir pilot sert bir manevra sırasında, 9 G kuvvetine kadar hissedebilir. Bu durumda pilot kendi ağırlığını 9 kat fazla hisseder. Buna pozitif G denir. Basıncın etkisiyle kan, beyinden aşağıya doğru hareket eder. Buna bağlı oksijen yetersizliği, görme kaybına ve daha ileri aşamalarda ise bayılmalara neden olur. Bu durumun yaşanmaması için pilotlar özel olarak üretilmiş G-Suit adı verilen elbiseler giyerler.

Negatif G ise pozitif G’nin tam tersidir. Bu esnada kan yukarı doğru hareket etmeye başlar ve ağırlığınız azalır. Bunun yanında bir de 0 G kuvveti vardır. 0 G etkisinde yer çekimi sizin için artık geçerli değildir.

Tüm bunlara ek olarak “AccelMeter” isminde bir uygulama sayesinde anlık G kuvvetinizi öğrenebilirsiniz.

Kaynaklar
https://www.wired.com/2012/06/what-is-a-g-force/
https://www.spaceanswers.com/space-exploration/what-g-force-do-astronauts-experience-during-a-rocket-launch/
http://www.kozmikanafor.com/g-kuvveti-nedir/