Beynimizde hayal dahi edemediğimiz yapılar bulundu
İnsan beyninin yapısının daha iyi anlaşılması için sinir bilimciler klasik matematikten yararlanmaktaydı, ancak yapılan son çalışmalar ile beynin çok boyutlu geometrik yapılara sahip olduğunu ve 11 boyuta kadar yapılar üretebildiğini keşfettiler.

Bizler dünyayı 3 boyutlu şekilde algılamaya alışık olduğumuz için, bu çalışma biraz garip gelebilir, fakat elde edilen yeni sonuçlar beynin karmaşık yapısının anlaşılmasında belki de çok büyük bir adım olacak.

Mavi Beyin Projesi’nde (The Blue Brain Project), süper bilgisayarlar ile insan beyninin yapılandırılması hedeflenmişti. Üretilen son beyin modeli de bu proje kapsamında üretilmişti.

Mavi Beyin Projesi ekibi, matematiğin bir dalı olan cebirsel topolojiyi kullanarak, nasıl şekil değiştirdiklerini önemsemeden nesnelerin ve boşlukların özelliklerini tanımlamaya çalıştılar. Araştırmanın sonuçlarına göre; bir grup nöronun kliklere bağlı olduğunu ve bir klikteki nöron sayısının çok boyutlu geometrik objelerde büyüklüğü belirlediği görülmüştür.

İnsan beyninde, birbirleriyle birden fazla bağlantı kurabilen 86 milyar nöron bulunduğu tahmin ediliyor. Düşünce ve bilinç yapımızın oluşması bu ağlar sayesinde gerçekleşiyor. Yapılan tüm çalışmalara rağmen beynin sinirsel bağlantılarının işleyişi tam olarak bilinmiyor. Fakat yeni oluşturulan bu matematiksel çerçeve sayesinde dijital beyin modeline bir adım daha yaklaşmış oluyoruz.

2015 yılında Mavi Beyin Projesi kapsamında yayınlanan çalışmada araştırmacılar, matematiksel testi gerçekleştirmek için detaylandırılmış neokorteks modelini kullandılar. Neokorteks, bilindiği üzere beynimizin en son evrilen ve üst düzey bilişsel becerilerini yöneten kısmıdır.

Halime Serinçay
Hacettepe Üniversitesi / Biyomühendislik Doktora -

0 yorum