Çin Teleskobu, Galaksi Grubu Etrafındaki En Büyük Atomik Gaz Yapısını Keşfetti
Ünlü galaksiler daha önce JWST tarafından hedef alınmıştı.

Ne kadar çok bakarsanız, o kadar fazlasını bulursunuz. Ve buna rekor kıran galaksiler arası yapılar da dahildir. Ünlü Stephan Beşlisi, ilk olarak 1877'de keşfedilen bir galaksiler grubudur ve hayranlık uyandırmaya devam etmektedir. JWST'nin bilim görevinin ilk hedeflerinden biriydi ve şimdi FAST, Beş yüz metre açıklıklı Küresel Radyo Teleskop, daha da fazlasını ortaya çıkardı: bir grup galaksinin etrafındaki bilinen en büyük atomik gaz yapısı.

Yapı 2 milyon ışık yılının üzerinde bir alana yayılıyor, Andromeda galaksisinin bizim galaksimiz Samanyolu'ndan neredeyse bu kadar uzakta olduğu düşünülürse dikkate değer bir mesafe. Ve galaksimizden bahsedersek, bu son derece düşük yoğunluklu buluta yaklaşık 20 Samanyolu yan yana sığabilir.

Çin Bilimler Akademisi Ulusal Astronomik Gözlemevleri’nden araştırma lideri Xu Cong bir açıklamada, "Bu, şimdiye kadar bir galaksi grubu etrafında bulunan en büyük atomik gaz yapısıdır." dedi.

FAST'ın inanılmaz yetenekleri, bu yapının gözlemlenmesine olanak sağladı.

Atomik hidrojen gazı, tüm yıldızların oluşumunun anahtarıdır. Özellikle birleşme olayları sırasında, galaksilerden oldukça kolay bir şekilde atılabilir. Stephan Beşlisi durumunda, beş galaksiden aynı anda çarpışan dördüne bakıyoruz (beşincisi sadece yakında görünüyor). Ana grup Dünya'dan 290 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.

Bu etkileşimler çok karışıktır. Galaksilerin temel yapıları kökten değiştirilebilir ve süper kütleli karadelikleri de bir beslenme çılgınlığı durumuna girebilir. Ve gaz da dışarı atılıp galaksiler arası uzaya yayılır. JWST, galaksilerin süper kütleli kara deliklerinden birinin etrafındaki kükürt ve oksijen de dahil olmak üzere birçok ilginç kimyasalı takip etmeyi başarmıştı. 

Çin radyo teleskobu, araştırmacıların bu gazın yayılımını ilk kez fark etmelerini sağlayarak yapının herkesin tahmin edebileceğinden çok daha büyük olduğunu gösterdi. Aynı zamanda başka bir sürprizi de ortaya çıkardı: gaz yapısı muhtemelen yaklaşık bir milyar yıldır var ve bu da mevcut galaksi evrimi anlayışına meydan okuyor.

Bu yapıyı oluşturan düşük yoğunluklu atomik gazın, bu kadar uzun bir zaman ölçeğinde galaksiler arası morötesi arka plan tarafından iyonizasyondan (hidrojenin elektronunun uzaklaştırılmasın) sağ çıkması beklenmez. Galaksi oluşumu ve evriminin karmaşıklığı yavaş yavaş netleşiyor, ancak daha anlaşılması gereken çok şey var.

Bulgular Nature'da yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum