0

Planck dönemi ile ilgili bir kaç soru

Faysal Düzgün 6 yıl önce 24
0

Sanırım bir yanlış anlama var. Aslında Planck dönemi diye bir şey hiç duymadım. Planck zamanı, Planck Mesafesi ve Planck ağırlığı var. Ama Planck Dönemi diye bir şey yok. Yukarıda yazdığım zaman bilgisi, "Planck Zamanı" içindir. Planck Ölçekleri Nedir? : Matematikte sayılar sonsuza kadar bölünebilse de, günümüzün uygulamalı fiziğinde, olabilecek en alt sınırlar var. Yani ölçüm yapabileceğimiz en alt zaman birimi ve mesafesi'nin bir değeri var. Aslında her şey Planck Mesafesi ile başlıyor. Fizikte ölçümlenebilecek en küçük mesafe aralık olarak kabul ediliyor. Planck Zaman'ı da ışığın bu mesafeyi aldığı süre... Evrende hiç bir şey ışıktan hızlı olamayacağı için ve daha küçük bir mesafe de tanımlanamayacağı için Plana zamanı en küçük zaman birimi olarak kabul görüyor. Öenmi: Evrenselliğidir. Yaptığınız her hangi bir hesapta ölçüt olarak Planck değerlerini kullanırsanız, evrenin neresinde ve hangi (henüz tanışılmamış) zeki yaşam formu ile bu hesabı paylaşırsanız paylaşın. Anlaşılır. Bizim ölçümüz metre , inç, saniye, gram, vb.leri onlara anlamsız gelebilir. ama bir Planck zamanı,i mesafesi, ağırlığı onlar içinde aynı değeri tanımlayacaktır. Çünkü evrenseldir. Anladığım kadarı ile yanlış -hatalı bir tercüme/yorum yazısından haklı olarak kafanızı karıştıran bir makaleye denk gelmişsiniz. Evrenin ilk var oluşunda, ilk Planck zamanındaki durumu enerji açısından sorgulayan bir yazı sanırım. Bu çerçevede fiziksel olarak tanımsız olan t=10 üzeri -43 öncesi zamanı sorguluyorsunuz. İlk olarak bu değeri nasıl elde ettiniz? Cevabı; Zamanın varlığı ile Planck Zamanı da var olmuş oluyor. Bu dönem öncesine ait zaman bilgimiz yok... Büyük ihtimalle bildiğimiz anlamda uzamsal boyutlarda bu dönemde yoktu. Bunun diğer anlamı, bu dönemde şu an tanımladığımız 4 temel kuvvet de yoktu. Daha doğrusu hepsi özdeş-homojen idi... Sadece enerji ve onun genişleme yönündeki basıncı vardı... Yani T=0 zamanında sadece enerji vardı. Başka hiç bir şey yoktu. Nereden biliyoruz? Çünkü; "Enerji vardan yok olmaz, yoktan var olmaz"

Burtay Mutlu (shibumi-tr) 6 yıl önce 0
-1

Anlaşılan anlaşılmamış... :-( Tekrar deneyelim. Matematiksel olarak t=0 zamanı var. Fizik olarak yok. Sadece olgudan önceki durumu tanımlıyor. Matematiksel bir yaklaşımı, fiziğe uygulamaya çalışırken ortaya çıkıyor. T=0 büyük patlama öncesi durumu belirtir bence. Bu durumdan sonraki t=10 üzeri eksi 43'de "Zamanın ilk adımıdır. Zaman'ın ilk ortaya çıkışı (bence) evrenin genişlemeye başlaması ile gerçekleşiyor. ( Sizin soru; anne karnındaki bebek doğmadan önce mi vardır, nefes aldıktan sonra mı vardır? gibi olmuş. Eğer dünya üzerinde yaşam açısından ele alıyorsanız, nefes aldıktan sonradır. Varlığı açısından ele alıyorsanız, rahme düştüğünden sonradır gibi) Burada sorun; sizin zaman'ı, "geçen süre olarak" "önceli ve sonralı olarak sıraya konulan olaylar dizisi"ne bağlamanızdan kaynaklanıyor gibi. Her ne kadar "zaman" bir olaylar dizisini ifade ediyor gibi gözükse de, tek yönlü olsa da, entropi ile uyumlu olsa da (zaman ters yönlü olsa da entropi yönünü değiştirmez ama varlığını zamana bağlıdır), bunların hepsi "zaman"ın varlığından türemiş türevler. Zaman'ın kendisi değiller. Sorduğunuz süreyi anlamak istiyorsanız, yazın: 0,000 (40 sıfır daha) ve 1. Belki 1 (biri) evrendeki tüm atom sayısına bölseniz bulacağınız kesirli sayı bu sayıdan daha büyük. Bu süreyi tanımlamanızın niçin önemli olduğunu anlayamadım. Fizik açısından bize ek bir bilgi kazandırması lazım bilginin... Oysa evrenin içinden bir gözlemciyi aşan durum söz konusu.

Burtay Mutlu (shibumi-tr) 6 yıl önce 0