uzayın birim genişlemesiyle bir birim zaman oluşur. cisimlerin 2 türlü hareketi vardır. bir uzaydaki iki zamandaki uzayda hızlanırsa zamanda yavaşlar uzayda yavaşlarsa zamanda hızlanır bileşke harekettir bu ışık uzayda en hızlı gittiği için bütün enerjisini uzaya aktararak zamanı sıfırlar kara delik bütün enerjisini zamana aktararak uzayda sıfırlanır ışık kütlesiz ama hacimlidir ışık hızını azaltırsa, kütle kazanır, normal madde olur ışık durursa, bu sefer hacmini kaybeder, sade kütleden oluşan kara deliğe dönüşür evrende hareket etmeyen şey yoktur. sabitlik yoktur. bu yüzden ışık durmaz, hiçbirşey durmaz.

alper çadıroğluna katılıyorum. Bana göre zaman tek yönlü bir boyuttur ve evrenin temelidir ama ışık hızında gitmek zamanı sıfırlamaz çünkü zaman hiç bir zaman sıfır olamaz.

Serhat Uruk,benim bildiğime göre hız arttıkça zaman yavaşlar,ışık hızında durur.Bu durumda zaman 0 ola bilir.Yani ışık hızında.

Farid Ahmedli, benim kastettiğim referans sistemine bağlı olduğu. eline bir çember al ve etrafında ışık hızıyla döndüğünü düşün o kadar hızlısındır ki hep aynı noktada oluğunu sanabilirsin ancak bu sana göredir zaman durmuştur senin için.

Sanırım kafamdakini tam olarak aktaramadım. Hiçlik noktasındaki bir patlama ile (big-bang) uzayın genleşmesi başlıyor. Bu genleşmenin dalga şeklinde olduğunu düşünüyorum. Her dalganın üzerindeki parçacıklarda, uzayın dokusuna (higgs alanı) tepki göstererek yoğunlaşıyor ve parçacıkları oluşturuyor. Tıpkı bir dalganın içinde kalan karınca gibi. Kendisine göre düz, hesapladığında eğik, üzerinde bulunduğu dalgadan ayrılamayan ve aslında dalga hızında evrende yol alan ama dalga içinde kendisi de hareket edebilen bir durum. Zamanı bu dalganın yayılması olarak algıladım. Yukarıdaki yaklaşımlrı zaten kapsıyor bu. Fark zamanı bir hareketin hızı olarak algılaması. Böylece sıfır kütleli bir foton hem hacimsel niteliğiyle bir parçacık özelliği gösteriyor, hem de bir dalganın içinde hareket ettiği için dalga özelliğini taklit ediyor.

Zaman konusu oldukça karışık elbet. Işık da keza aynı derecede. Ancak bir iki detaydan bahsedeyim. zamanın tek yönlü oluşu konusunda fiziki bir engel olmadığı halde bizim gözlemlerimiz bunu bu şekilde olduğunu bize gösteriyor. Yani ya teorilerimiz eksik zaman tek yönlü olmak zorunda. YA da aslında teoriler doğru ve bizim etkiyi tek yönlü algılamamızın bir sebebi var. Yer çekimi de bu mantıkla anlaşılabilir bir şeyi bıraktığınızda aşağı düşmesi ile yukarı düşmesinde bir fark yoktur evrende. Ancak işin içine bir gezegen ve kütlesi eklendiğinde aşağı yukarı kavramı işlev kazanıyor. yani geçmiş ve geleceği yaratan bu gibi bir mekanizma mümkün. ancak bunun hakkındaki teorilerimiz bile çok zayıf. Yorumlarda düzeltme ihtiyacı duyduğum bazı ifadeler de var ondan da bahsetmek istiyorum. ışık dursa madde olmaz. ya da bunu destekleyen hiçbirşey yok. ışığın bizim için durması söz konusu değil einstainin teorilerinden doplayı. Ayrıca ışığın kütlesi yoktur hacmi vardır ifadesi de pek katıldığım bir ifade değil. ışığın momentumu vardır. ancak hacminden söz edemeyiz çünkü hacim 3 boyutludur. ışık ise enine bir dalgadır ve bu evren için en iyi ihtimalle bir yüzeydir. hacminden bahsedebilmek sadece 4. boyutta mümkün olabilir. Zamanın evrenin genişlemesinin bir türevi olduğu fikri çok eskiden beri düşünülen birşey. ancak bu ilişkiyi matematik olarak tanımlamak hiç kolay değil. üstelik bu genişleme konusunda sürekli yanıldığımız farkedilirken.

Son olarak madde mekan ve zamanın aslında aynı şeyler olduğu ve biri olmadan diğerinin mümkün olmadığı savı eski bir felsefi savdır ve ben de bu sava katılırım.

Fizikten pek anlamam. Işık durduğunda zamanın duracağını düşünmüyorum yada ışık hızına çıkıldığında zamanın hızlanacağını yada yavaşlayacağını. Yorumlardan anladığım kadarı ile bütün ölçümlerimiz ışığa bağlı. Sanırım bu nedenledirki ışıktan bağımsız bir zaman algımız yok. Birkaç sorum olacak. 1- Işıktan daha hızlı birsey kesinlikle yok diyebilirmiyiz? 2- Işıktan daha hızlı birsey olsaydı bunu ölmek için insan algıları yeterli olurmuydu. Bunu nasıl ölçerdik? 3- Diyelimki ışıktan tirilyon kez daha hızlıyız ve şuan içinde olduğumuz zaman boyutundan farklı bir boyuttan şuanki zaman çizgimize bakıyoruz. Ozaman şuanki zaman çizgimizin başını ve sonunu aynı anda görebilirmiydik?

Basar ben dicektim tamda senin yazını görmesem ışığın hacmi olmadığını çünkü dediginiz gibi hacmi var diyebilmemiz için uzayda 3 boyutlu yer kaplaması gerekmekte. En azından öyle biliyorum. :) Zaman bana göre bir ilizyon. Zaman algısı kütle arttıkça yavaş algılanıyor kütle azaldikca hızlı algılanıyor bu ya insan beyni için böyle yada maddenin kuantum dünyasıyla alakalı olabilir bana göre. Ayrıca ışıkla ilgili farklı yerlerde 3 deney olmuştu ne zaman olmuştu bilmiyorum geçtiğimiz 3 yıl içinde olabilir deneylerin sonuçları şöyleydi; -ışığın kaynaktan çıktıktan sonra varış yerine zamanda atlıyarak ulaştığı tespit edilmiş bu deney alp lerde yapılmış. -2. Deney de bu farklı bir ülkede sanırım almanya da yapılmış. Deney sonucu ışığın 300 bin km/sn den daha hızlı gittiği tespit edilmiş. -3. Deney bu da amerika da olması gerek k.bakmayın tam hatırlamıyorum yerleri.yerler birbirleriyle de karışmış olabilir. :D deney sonucu ışığı çok çok kısa bir süreliğine durdurmuşlar gözle anlaşılamıcak kadar kısa bir süre ancak cihazlarla tespit edilmiş hatta ilk seferde farkına varamayı 2. De olayın farkına varmışlar. Ne kullanarak durdurmuşlardi hatırlamiyorum.

Zamanla ilgili cümleme ek olarak şunu söylemeliyim. Ilizyon kısmı biraz felsefik oldu :D o yüzden şunu diyim bence zaman kütleyle ters orantılı örnek olara gezegenler kütle çekim kuvvetlerinden dolayı Kendi etrafında her dönüş zamanı farklılık gösteriyor. Dünya 24 Saat iken başka gezegende farklı zaman olabiliyor. Zaman kütle ve hacim ile ters orantılı bence çünkü

kütle ve hacim artıkca zaman yavaşlıyorda olabilir aslında neyse biraz saçmaladim gibi :P

bunu anlamadım ? \"ışık kütlesiz ama hacimlidir\"

Epeydir bu süteye zaman ayırma imkanım olmadı. Olanlarda da başka konulara baktım. Aklıma gelmemişti bu kadar güzel bilgilerin paylaşılacağı... :-) Öncelikle \"Büyük Patlama nasıl olmuş olabilir?\" başlıklı konuya da bir el atmanızı rica edeceğim. Bu konu ile bağlantılı aslında... En başta tekrar fizikçi olmadığımı ve iddiam olmadığını ama farklı bir bakış açısı katabileceğime inanıyorum. amacım da bu. Eski bazı felsefi görüşleri tekrar keşfetmiş olsamda, biraz zaman kaybı olsa da (okuyup anlasaydım daha iyiydi) mutlu oldum. Genleşen evren modellemesinde 2 boyutlu anlatımından sıkıldım. Balon şişiyor üzerindeki sabit noktalar birbirinden uzaklaşıyor. Bunun yerine 3 boyutlu bir ortam hayal etmeye çalıştım. Bunu da bazı başka yorumlarımda göreceğiniz gibi bir su kütlesinin içini hayal ederek yaptım. Homojen dizilmiş toz parçacıkları ile dolsun. (Bu parçacıklar aslında sicimleri temsil ediyor, her biri titreşerek belli bir hacimi işgal ediyor. Bir enerji alanı halinde diğer eş enerji alanları ile sıırlanıyorlar.) Su ise zamansız uzay boşluğunu temsil ediyor. Bunların tam ortasında bir yerde bir patlama ya da enerji boşalması düşünün. (Sebebini bilemediğimiz big-bang gibi)... İlk önce parçacıklar merkezden itilir. (Patlamanın şiddeti ile oluşan etki dalgalanımı küresel olur. ) Merkezdeki parçacıklar itilir. Oluşan boşluğa \"parçacıksız su\" yerleşir. Ancak parçacıklar, gene parçacıklarla sınırlandığı için bu itme bir noktada durur ve geriye döner. Parçacıklar bu sefer merkeze doğru itilir. Ancak bu sefer bozunan bir parçacıktan çıkan enerji yerine, bir çok parçacık merkezde birleştiği için yapıları bozulur ve daha büyük bir patlamaya neden olurlar. (Şişe mantarının içine itilmesinde oluşan kuvvet artışı gibi) ... Bu bizim gözlemlediğimiz esas big-bang... Patlamanın şiddeti ile parçacıklar savrulmaya başlar. Şimdi bu parçacıkların durumunu düşündüm. Birincisi ilk baştaki homojenliklerini asla koruyamazlar. Çünkü bazı parçacıklar farklı açılardan gelip birleşerek yeni daha büyük (kütleli) parçacıklar oluşturacaklardır. Busefer boş alanlar oluşacaktır. İkincisi parçacıklar patlamanın etkisi ile itilirken, zamansız uzayın bir direnci ile karşılaşacaklar ki bu da onlara kütle kazandıracak ve aynı zamanda yakın çevrelerindeki suya buna göre bir bükme alanı oluşturacaktır. Büyük alanların eğimi, daha küçük parçacıklarıda bu bükme alanında toplayacaktır. Üçüncüsü zaman zaman sağlam birleşen parçacıklar hızlarının etkisi ile karşılaştıkları direnç sonucunda tekrar dağılacaklardır. Dördüncüsü genleşme bir evreye vardıktan sonra parçacıklar sadece patlamanın dalgasal olarak yayılan enerjisi dalgasının önünde kalacaklardır. Dalganın önündeki sörfçü gibi... İşte bu nokta da artık madde oluştuğu için ve varlığını onu iten enerji dalgasına borçlu olduğu için zaman olgusunu şu ana kadar bildiğimiz anlamda algılıyoruz. İddiam, parçacığın dalga ile aldığı yol, mesafeyi biz \"zaman\" olarak algılıyoruz. Tabii dalganın üzerinde-önünde olduğumuz için ve herşey bizimle olduğu için, göreceli olarak sabit bir pozisyonda olduğumuzu sanıyoruz. Zaman dediğimiz ve kuvvet olmasaydı, parçacıklar birleşemeyecek ve madde oluşmayacaktı. Zaman olmasa bu sefer parçacıkları bir arada tutan kuvvet de olmayacaktı. Işık - foton kütlesi olmayacak kadar küçük olmasından daha doğrusu, dalga içinde \"zamansız uzaydan\" en az direnci aldığı için en hızlı olan şeydir. Dalganın genleşme hızıda ışık hızında olduğu için, dalga üzerindeki (zaman içndeki) hiç bir parçacık ışık hızını geçemiyor. Yazıya eklemeleriniz ve düzeltmelerinizden sonra devam etmeyi düşünüyorum...

Eklemeyi unuttuğum bir şey vardı... Aslında bizim hayatımızda 2 tane zaman var. Bu iki zaman boyutu birbirine dik (90 derece gibi)... Bir tanesi üzerinde bulunduğumuz ve kozmik yasalarda kullandığımız zaman...Evrenin genişlemesiyle alakalı olan. \"Zaman1\" Diğeri ise daha basit ve küçük olanı, aynı genleşme dalgası üzerindeki parçacıkların zamanı. Bir noktadan bir başka noktaya giderken algıladığımız süre...\"Zaman2\" Aynı dalganın üzerindeyken, dalgada (eğer su kütlesi örneği içinde gibi düşünürseniz daha kolay kavranıyor) bir ileri yöne bir hızda gidiyor. Bir de aynı hızda genleşiyor. Böylece aynı dalga üzerinde dalgada genleştiği için, ileri giden (genleştiren) \"zaman1\" ile aynı dalganın üzerindeki parçacıkların farkettikleri \"zaman2\" aynı gibi algılanıyor. Oysa ikincinin var oluşu, üzerindeki cisimlerin hızına bağlı ve değişken. Zamanı süre değilde bir boyut olarak ele alınca daha net oturuyor.