0

Bir süpernova patlayıp, dış katmanlarını saçtıktan sonra geriye kalan çekirdeği bizim güneşimizin bir buçuk katından fazla ise kütle çekim gücü içe doğru çökertip sıkıştırmaya başlar. Yıldızın içindeki tüm boşluklar kaybolur beyaz cüce olur. Elektron basıncı kütle çekim gücüne karşı koymaya çalışır ama o da fazla dayanamaz. Aşırı baskı sonucu elektronlar protonlarla birleşip nötron oluştururlar. Böylece atomun içindeki boşluk da kaybolur ve beyaz cüce 100.000 kat birden küçülüp nötron yıldızı olur. Bu arada elektrik yükü de sıfırlanır. Momentum hala korunmaktadır. Kütle çekimi son bir hamleyle nötronun içindeki boşluğu da atmak ister. Nötronun içindeki kuarkların basıncı da bu güce karşı koyamaz ve yıldız bir kez daha küçülür. Son aşamada kuarklar da kaynaşırlar, onların elektrik yükleri de sıfırlanır aynı zaman da momentum da ters spinlerin birleşip sıfırlanmaları yüzünden sıfırlanır. Artık o bir kara delik olmuştur. Momentumu, elektrik yükü sıfırdır. Kara delikler dönmezler. (En azından teorik olarak) (Kuarklara ne olduğu konusunda haliyle net bir açıklama yok. İki boyutlu sicim oldukları söylenebilir. Hatta kendi üzerine kıvrılmış tek bir sicim haline gelmiş olabilirler. Çünkü kütle çekim gücü hala yerindedir ve uzay-zamanı kendi üzerine bükmüştür.) Artık bundan sonra daha fazla küçülecek boşluk kalmadığından karadelikler içine madde düştükçe kütle çekimi arttığı halde küçülemezler aksine büyürler. Hawking ışıması karadeliğe kütle kaybettirir. Hatta ilksel küçük karadeliklerin bu ışıma yüzünden buharlaşıp patlayarak yok oldukları şeklinde bir teoridir. Şöyle; Karadeliğin olay ufkunun hemen yanında (Yoğun bir alan olması yüzünden) \"sanal\" parçacık-karşı parçacık çiftleri meydana gelir. Karşı parçacık karadeliğe düşer. Diğeri, eşiyle çarpışıp tekrar yok olamadığı için eşinin enerjisini de alıp gerçek bir parçacık olur, oradan uzaklaşır. Bu şekilde parçacık karadeliğin enerjisini almış, ona kütle kaybettirmiş olur. Büyük karadelikler için bu ışıma pek fazla etkili değildir ama küçük karadelikler küçüldükçe çok daha hızlı Hawkıng ışımasına maruz kalırlar. Büyük patlama sırasında çok miktarda ilksel karadelik olması gerektiği hesaplandığı halde hiç bulunamamış olmasının nedeninin Hawkıng ışıması yüzünden hepsinin buharlaşmış olması gösterilir.

Necmi Tüfek 8 yıl önce 0