Atom bombasına maruz kalan hastalarda radyoterapinin yan etki riski daha mı fazla?
Atom bombası 1945 yılında Japonya’nın Hiroşima kentine düştüğünde Dünyanın ilk atom bombası kurbanları ortaya çıktı. Her ne kadar ölen insanların çoğunluğu sıcaklık ve basınç farkı yüzünden hayatlarını kaybetmiş olsalar da hayatta kalan insanların çeşitli seviyelerde maruz kaldıkları radyasyonun, hem kendi hayatları hem de sonra ki nesiller için yarattığı olumsuzluklar su götürmez bir gerçek.

Atom bombasına maruz kalıp hayatta kalan insanlar üzerinde, atom bombasının etkileri hakkında bugüne kadar bir çok çalışma yapıldı ve yayınlandı. Bu konuda yapılan son çalışmalardan birisi de 2015 yılının Aralık ayında Radiotherapy & Oncology dergisinde yayınlandı.

Çalışmanın içeriğine geçmeden önce belirtmek gerekir ki radyoterapi tedavilerinde ikincil ışınlamalar her zaman daha fazla yan etki riski taşımaktadır. Nitekim ilk ışınlamada sağlıklı doku radyasyon doz limitini doldurmuş ise ikincil ışınlamada bir takım yan etkilerin ortaya çıkması kaçınılmazdır.

Hiroşima Üniversitesi Radyasyon Onkoloji Kliniği’nde yapılan bu çalışma ise,  atom bombasına maruz kalıp hayatlarına devam eden fakat ileride kansere yakalanarak küratif (iyileştirme) amaçlı radyoterapi alan hastaları konu almakta.Çalışmanın amacı ise atom bombasının radyasyonuna maruz kalan hastalara yapılan radyoterapi tedavisinin, aynı hastalığa sahip diğer hastalara yapılan radyoterapi tedavisine göre daha fazla yan etki riskine sahip olup olmadığını belirlemek. 

Ocak 2005 ve Aralık 2010 tarihleri arasında Ağustos 1946 yılından önce doğmuş, sadece primer kanseri olan (metastaz yapmamış), radyoterapi geçmişi olmayan, Hiroşima Üniversitesi Radyasyon Onkoloji Kliniği’nde tedavi görmüş 973 hasta bu çalışma için seçilmiş. Sonrasında ise hastalar, atom bombasına maruz kalan (ABS) 220 hasta ve atom bombasına maruz kalmayan (non ABS)  753 hasta olarak ikiye ayrılmış. Atom bombasına maruz kalan hastalar belirlenirken Japon hükümetinin bu konuda belirlediği kriterler baz alınmış. Bu kriterler ise şöyle;

  1. Atom bombası düştüğü sırada Hiroşima, Nagasaki veya belirlenmiş komşu bölgede bulunan insanlar.

  2. Atom bombası atıldıktan 2 hafta (20 Ağustos 1945 Hiroşima, 23 Ağustos 1945 Nagasaki) içinde tıbbi hizmet, arama kurtarma veya herhangi bir amaçla bombanın düştüğü noktaya 2 km den daha fazla yaklaşan insanlar.

  3. Hayatta kalan atom bombası mağdurlarına tedavi ve yardım amaçlı yaklaşan ve radyoaktiviteye maruz kalan insanlar.

  4. (1) ve (3) kriterinde belirlenen zamanlarda fetüs ya da embriyo döneminde bulunanlar 

Berat Aral
Medikal Fizik Uzmanı - Dr.

0 yorum