Neandertalleri Gerçekten Ne Öldürdü? Bir Uzay Fizikçisinin Radikal Fikri

Son gelişmelerden biri, Science Advances dergisinde yayınlanan Michigan Üniversitesi'nden gelen yeni bir çalışmadır. Bu çalışma, Neandertallerin astrofiziksel nedenlerle yok olduğunu öne sürmektedir.

Çalışma, doğal plazmaları, özellikle de kendi güneş sistemimizde bulunanları inceleyen bir disiplin olan uzay fiziği uzmanı Agnit Mukhopadhyay tarafından yürütüldü. Plazma, evreni domine eden madde halidir: Güneş ve yıldızlar, kuzey ışıkları gibi devasa plazma küreleridir.

Mukhopadhyay'ın araştırması, yaklaşık 41.000 yıl önce Laschamp olayı olarak bilinen Dünya'nın manyetik kutuplarındaki bir değişimin Neandertallerin yok olmasına katkıda bulunmuş olabileceğini öne sürmektedir.

Çalışmasına göre, bu olay sırasında Dünya'nın manyetik alanının aşırı zayıflaması, kozmik ve ultraviyole radyasyonun daha fazla nüfuz etmesine neden olmuştur. Bu, Neandertallerin dayanamayacağı daha agresif çevre koşulları yaratarak, kendi türümüz olan Homo sapiens'e bir avantaj sağlamıştır.

 

Homo Sapiens Avantajı

Bu bağlamda, sapiensler, vücuda sıkı oturan giysiler giydikleri, güneşe karşı koruyucu özelliklere sahip bir mineral olan okra kullandıkları ve mağaralarda barındıkları için Neandertallere göre bir avantaja sahipti. Bu arada, mağaralar birçok kez hem Neandertaller hem de bizim türümüz tarafından iskan edilmiştir.

Bu hipotez ilginçtir ve bu dönemdeki Dünya'nın jeo-uzamsal sisteminin yenilikçi üç boyutlu modellerine dayanmaktadır. Ancak, karmaşık fenomenleri tek bir değişken temelinde açıklamaya çalışan birçok hipotezde olduğu gibi, bu hipotezin kapsamı ve dayandığı bazı varsayımlar daha yakından incelenmelidir.

 

Dar Kıyafetler ve Dikiş İğneleri

Bu hipotezin temel dayanaklarından biri, Neandertallerin dar kıyafetler giymedikleri ve bu nedenle güneş ışınlarının zararlı etkilerine daha fazla maruz kaldıklarıdır.

Dikiş iğnelerinin Neandertallerle kesin olarak bağlantılı olduğu doğru değildir. Avrasya'da belgelenen ilk iğneler, yaklaşık 50.000 yıl önce Denisova veya sapiens popülasyonlarıyla ilişkilidir ve Batı Avrupa'da ise yaklaşık 23.000 yıl öncesine kadar ortaya çıkmamıştır. Ancak bu, Neandertallerin giysi giymediği anlamına gelmez.

Aslında, aşırı soğuk dönemlerde (örneğin, yaklaşık 39.600 yıl önce meydana gelen Heinrich 4 olayı) yaşayan Homo sapiens de dikiş iğnelerine sahip değildi, ancak giysiler ve muhtemelen çadırlar ve ayakkabılar yapmak için yeterli teknolojiye sahiptiler.

Neandertallerin deri işleme konusunda sistematik olarak kazıyıcılar ve tabaklama işlemiyle ilgili diğer aletleri kullandıklarına dair çok sayıda arkeolojik kanıt bulunmaktadır.

Ancak kürk veya giysi kullanımı çok daha eski kökenlere sahiptir. Aslında, bitlerin genetik araştırmaları, insanların en az 200.000 yıl önce giysi giydiklerini ortaya çıkarmıştır.

Ayrıca, Avrupa'da yaşadıkları gibi soğuk ortamlarda, bir tür vücut koruması olmadan hayatta kalmak imkansız olurdu. İğneleri olmasa bile, hayvan derilerini vücuda uydurmak için bağlar veya kemik parçaları gibi alternatif sistemler kullandıkları çok olasıdır. İğnelerin olmaması, işlevsel giysilerin olmamasıyla karıştırılmamalıdır.

 

Tarih Öncesi Güneş Kremi

Çalışma ayrıca, Homo sapiens'in güneş ışınlarına karşı koruma sağlayan okra kullanımını da vurgulamaktadır.

Okranın ultraviyole (UV) ışınlarına karşı belirli engelleme kapasitelerini göstermek için deneyler yapılmış olsa da, insan toplulukları tarafından kullanımı tek bir grupla sınırlı değildir. Aslında, aynı dönemde pigment kullanımına dair kanıtlar Afrika, Yakın Doğu ve İber Yarımadası'nda ve farklı insan soylarında bulunmuştur.

Okranın kullanımı, hem Avrupa'da hem de Levant'ta 100.000 yıldan fazla bir süredir Neandertal bağlamında belgelenmiştir. Uygulaması birçok amaca hizmet etmiş olabilir: sembolik, terapötik, kozmetik, iyileştirici ve hatta böcek kovucu.

Özellikle her iki türün binlerce yıl boyunca aynı alanları ve teknolojileri paylaştığı düşünülürse, koruyucu amaçlarla kullanımının sadece Homo sapiens'e özgü olduğunu iddia etmek için sağlam bir dayanak yoktur. Ayrıca, güneşten koruyucu olarak kullanıldığı da kesin değildir.

 

Sapiens, Neandertalleri Sayısal Olarak Aştı

En önemli faktörlerden biri, nüfus büyüklüğündeki belirgin fark olabilir. Neandertallerin sayısı daha azdı, bu da onların çok daha fazla sayıda olan Homo sapiens nüfusu tarafından asimile edildikleri anlamına gelir.

Bu asimilasyon, günümüz nüfuslarının DNA'sında da görülmektedir, bu da Neandertallerin yok olmak yerine evrim sürecine dahil olduklarını göstermektedir.

Teknoloji de bu süreçte rol oynamıştır – bildiğimiz kadarıyla Neandertaller uzaktan avlanma silahları kullanmıyorlardı.

Avcılık faaliyetleriyle ilişkili fırlatma araçlarının icadı ve kullanımı – önce taştan, daha sonra sert hayvan malzemelerinden – Homo sapiens'e özgü bir yenilik gibi görünmektedir. Bu araçların geliştirilmesi, onlara açık ortamlarda uyum sağlama avantajı ve farklı avları ve ortamları daha iyi kullanma kapasitesi kazandırmış olabilir.

 

Bilimsel Kanıt Yok

Neandertallerin “yok oluşunu”, Laschamp ekskursiyonu sırasında artan güneş radyasyonuna uyum sağlayamadıkları varsayımıyla ilişkilendirmek, hâlâ hararetli tartışmaların konusu olan bir olguyu aşırı basitleştirmektir.

Basitçe söylemek gerekirse, arkeolojik kayıtlar Mukhopadhyay'ın hipotezini desteklememektedir. Bu jeomanyetik olayla eşzamanlı olarak ani bir demografik çöküşe dair hiçbir kanıt yoktur, diğer insan veya hayvan türleri üzerinde yaygın bir felaket etkisi olduğuna dair de hiçbir kanıt yoktur.

Dahası, güneş radyasyonu bu kadar belirleyici bir faktör olsaydı, sıkı giysiler giymeyen veya mağaralarda yaşamayan sapiens popülasyonlarında da (örneğin Afrika'nın sıcak bölgelerinde) yüksek ölüm oranı beklenirdi. Bildiğimiz kadarıyla, bu gerçekleşmemiştir.

Neandertallerin ortadan kayboluşunu açıklamaya çalışırken, arkeolojik, paleoantropolojik ve genetik kanıtların birden fazla hattını birleştirmemiz çok önemlidir.

Bu insanlar, sadece kendi teknolojik beceriksizliklerinin veya başa çıkamadıkları düşmanca bir çevrenin kurbanları değildi. 300.000 yıldan fazla bir süre boyunca, yaklaşık 120.000 yıl önce meydana gelen Blake olayı gibi diğer jeomanyetik değişimler de dahil olmak üzere birçok iklim değişikliğinden sağ kurtulan, uyum yeteneği yüksek ve kültürel açıdan karmaşık bir türdü. Neandertaller sofistike aletler geliştirdiler, geniş toprakları hakimiyetleri altına aldılar ve on yıllardır varsayıldığından çok daha fazla özelliği bizimle paylaştılar.

Peki, Dünya'nın manyetik kutuplarının tersine dönmesi Neandertalleri yok etti mi? Cevap: muhtemelen hayır.

José-Miguel Tejero, Prehistorya Uzmanı Arkeolog. Ramón y Cajal Kıdemli Araştırmacı, Barselona Üniversitesi ve Montserrat Sanz Borràs, Ramón y Cajal Araştırmacı. Arkeolog, Barselona Üniversitesi

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.