90 Saniyede Bilim - Mevsimler Nasıl Oluşur?
Çoğu kişi Dünya'nın yazın Güneş’e daha yakın olduğuna ve bu yüzden daha sıcak olduğuna inanmaktadır.

Aynı şekilde Dünya’nın Güneş’e en uzak olduğu zaman ise kış mevsimi yaşandığını düşünmektedirler.  Bu fikir mantıklı gibi gelse de pek doğru sayılmaz.

Mevsimlerin oluşumu; Dünya'nın, Güneş'ten ne kadar uzakta ya da yakında olmasıyla alakalı kesin bir ilgisi yoktur. Ocak ayında Kuzey Yarım Küre, Güneş’e en yakın konumundadır fakat kış mevsimi yaşanmaktadır. Tam aksine temmuz ayında ise Dünya, Güneş’e en uzak konumundadır ve yaz mevsimi yaşanır.    

Mevsimlerin oluşumunu anlayabilmek için birkaç tanım yapmak gerekirse. Dünyanın kutup noktalarından ve yerin merkezinden geçtiği kabul edilen bir hayali çizgi vardır, buna Dünya’nın Ekseni adı verilir. Eksen eğikliği ise bir gezegenin dönme ekseniyle yörünge ekseni arasındaki açıdır.

İşte mevsimlerin oluşması, Dünya’nın sahip olduğu ortalama 23,5 derece olan eksen eğikliğinin sonucudur. Bu durumda haziran ayında Kuzey Yarım Küreye, Güneş ışınları daha dik açıyla gelir ve yaz mevsimi yaşanır. Kuzey Yarım Kürede yaz mevsimi yaşanırken, Güney Yarım Küre de ise Güneş ışınlarının eğik açıyla gelmesinden ötürü Güneş'in enerjisinin büyük bir kısmı zemine ulaşmadan dağılır ve bu nedenle kış mevsimi yaşanır.

Kaynaklar
https://www.weather.gov/fsd/season
https://spaceplace.nasa.gov/seasons/en/
http://www.khanacademy.org.tr

Uğur Sarıçam
Fen ve Teknoloji Öğretmeni -

2 yorum

  • furkan demir
    furkan demir
    4 yıl önce

    cemal bey ısının oluşması için çeşitli yollar bulunmaktadır, bunlar ısı kaynağına bağlıdır ve hepsi özünde enerjidir. ısı bir kimyasal tepkimeden de açığa çıkabileceği gibi güneşten gelen ışınlarda dünyaya çarptıklarında ısı oluşturular, ışınların taşıdığı da enerjidir. küresel ısınma kavramını anlamak için aynı ışının kaç defa dünyaya çarptığına bakmak gerekir. burada insan devreye giriyor atmosferi ne kadar çok kirletirsek güneşten gelen ışınlar bu kirliklir (yani karbon dioksit gazı) katmanından sekip geri dönüyor biraz daha enerji bırakıp uzaya dönmeye çalışıyor ama yine o katmana çarpıp tekrar dünyaya çarpıyor eskiden kirliklik yokken gelen ışın birdaha geri dönmeden yoluna gidiyordu şimdi defalarca enerji yani ısı bırakıp gidiyor bu sebeple dünyadaki ısı sürekli artıyor genel olarak. bu yüzden buzullar eriyor basitçe böyle.

  • cemal külter
    cemal külter
    4 yıl önce

    Sevgili yazar. buna göre o zaman küresel ısınma, plastik atıkların etkisi vs hepsi yanlış-yalan mı oldu? Yani dünyanın daha sıcak olması ve buzların erimesi açısal bir sorun mu?