Aktif Gürültü Kontrolü Sağlayan Kulaklıklar
Uzun bir uçak yolculuğundan sonra uçakta meydana gelen uğultudan sizin de kafanız kazan gibi oluyor mu? Ya da gürültülü bir ortamda dışarıda ki sesleri duymamak adına müziğin sesini sonuna kadar açıp, sonra da konserden çıkmış gibi baş ağrısı çekiyor musunuz? O zaman gürültü kontrolü yapabilen kulaklıklar tam size göre.

Son zamanlarda gelişen teknoloji ile birlikte kulaklıklar artık çok yeni özelliklere sahip. Bunlardan en dikkat çekeni ise gürültü kontrolü yapabilen kulaklıklar. “Aslında Kulaklıklar için bu özellik aktif ve pasif gürültü engelleme olmak üzere ikiye ayrılmakta. Pasif olarak gürültü engelleme yapabilen kulaklıklar bu özelliklerini sahip oldukları tasarım sayesinde gerçekleştirebiliyor. Nitekim kulağı tamamen çevreleyen bu tarz kulaklıklar dış ortamdan gelen sesleri belirli bir yüzde de kesmekte gayet başarılı. Fakat neredeyse hiç hava almayan kulaklar bir süre sonra terleme gibi rahatsızlıklar vermeye başlayabilir.”(1)

“Aktif gürültü kontrolü yapabilen kulaklık modellerinde ise çok ciddi bir mühendislik söz konusu olmakla birlikte devreye fizik giriyor. Zira kulaklık dışarıda meydana gelen sesi analiz ederek susturuyor. Peki nasıl? Kulaklık içine yerleştirilen küçük mikrofonlar sayesinde dışarıdaki gürültüler analiz edilerek sahip oldukları dalga frekans ve genlikleri belirleniyor.  Akabinde sahip olduğu özel bir devre sayesinde analiz edilen gürültüye ait frekans değerlerine karşın ters frekans dalgalarına sahip sesler üreterek kulağa gönderiyor ve bu sayede dışarıdan gelen sesi çok büyük ölçüde engellemeyi başarıyor.”(1) Bütün bu işlemleri bir saniyenin altında gerçekleştirebilen kulaklıklar bazı ani seslere karşı istenilen etkide olmasa da genel olarak çok başarılı olduklarını söyleyebiliriz.   Nitekim anlık gürültülerde devre görevini tam olarak yerine getiremiyor ve  gelen sesin fazı kaymış bir şekilde başka bir deyişle sesi azalmış olarak duyuluyor. Fakat düzenli uğultu, hışırtı, vb. seslerde çok başarılı olduğunu söyleyebiliriz.

Bu teknolojinin ortaya çıkışının ise ilginç bir hikayesi var. “Fikri ilk ortaya atan isim olan Amar Bose 1978 yılında bir uçak seyahati sırasında kendisine verilen kulaklıkları çok yetersiz bulup bunun yerine bu sesi kesebilecek kulaklıkların yapılabileceğini düşünmüş. Bundan on sene sonra ise bu özelliğe sahip kulaklıları üretmeyi başarıp satışa sunmuş”(2). Amar Bose aynı zamanda Bose Corporation kurucusu. 2013 yılında hayata gözlerini yuman Amar Bose'un kurmuş olduğu şirketin değeri ise 1 milyar dolar. Diğer taraftan  bu kulaklıklar için gerekli olan enerji ihtiyacı bazı modellerde harici piller ile sağlanırken, şarj olabilen modeller de mevcut. Pil veya şarj bittiği zaman ise kulaklıklar çalışmaya devam etmekle beraber sadece gürültü önleyici sistem devre dışı kalmakta. 

Kaynakça
1http://electronics.howstuffworks.com/gadgets/audio-music/noise-canceling-headphone3.htm
2http://worldwide.bose.com/axa/en_au/web/noise_cancelling_technology/page.html
Kapak Görseli: http://www.kesfet.tv/en-iyi-seyahat-kulakliklari/

Berat Aral
Medikal Fizik Uzmanı - Dr.

0 yorum